|
Paslanmaz çelikler, bileşimlerinde en az %11 krom içeren
bir çelik ailesidir. Bu çeliklerin yüksek korozyon
dayanımını saðlayan asıl unsur; yüzeye kuvvetle
tutunmuş, yoðun, sünek, çok ince ve saydam bir oksit
tabakasının varlıðıdır. Çok ince olan bu amorf tabaka
sayesinde paslanmaz çelikler, kimyasal reaksiyonlarda
pasif davranarak korozyona karşı dayanım kazanırlar. Söz
konusu oksit tabakası, oksijen bulunan ortamlarda oluşur
ve dış etkilerle (kesme, aşınma, talaşlı imalat, vb.)
bozulsa dahi kendini onararak eski özelliðine tekrar
kavuşur.
Genel olarak paslanmaz
çelikler beş ana grupta toplanmaktadır :
- Ferritik,
- Martenzitik,
- Ostenitik,
- Ferritik-Ostenitik (Dubleks),
- Çökeltme sertleşmesi uygulanabilen alaşımlar.
Bu grupların en yaygın olarak kullanılanları şüphesiz
ostenitik ve ferritik paslanmaz çeliklerdir. Ferritik
paslanmaz çelikler düşük karbonlu olup %12-18 krom
içerirken ostenitik paslanmaz çelikler temel olarak %18
krom ve %8 nikel içerirler. Ferritik paslanmaz çelikler
alaşımında nikel içermediðinden mıknatıslanabilir.
Toplam paslanmaz çelik üretiminin kompozisyonu
incelendiðinde, ostenitik paslanmaz çeliklerin üretimde
%70 ile en çok kullanılan paslanmaz çelik olduðu
görülmektedir.
Aşaðıdaki grafikte de görüleceði gibi paslanmaz
çeliklere olan talep, özellikle son 20 yılda diðer
malzemelere göre daha fazla gelişme göstermiştir.
Kaynak: CRU ve Outokumpu Stainless OY |
